Merhaba, bu yazımızda Windows Server 2022 üzerinde DHCP Server Failover yapılandırılması konusuna bakacağız. Kısaca DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol), ağda bulunan cihazlardan gelen istek karşısında cihaza IP, Ağ Geçidi (Gateway), Alt Ağ Maskesi (Subnet Mask), DNS gibi TCP/IP konfigürasyonunun otomatik olarak girilmesini sağlayan bir servistir.
Windows Server 2012 ile başlayan DHCP failover (Yük Devretme), iki DHCP sunucusunun hizmet bilgilerini, birbirleriyle paylaşmasına olanak tanıyan ve DHCP için yüksek erişebilirlik sağlayan yeni bir özelliktir. DHCP failover, bir birincil DHCP sunucusundan diğer yük devretme ortağı sunucusuna, bir veya daha fazla DHCP scope IP adresi kiralamalarını ve ayarlarını çoğaltmasını sağlayarak çalışır. Tüm scope bilgileri, aktif kiralamalar dahil olmak üzere iki DHCP sunucusu arasında paylaşılır. Böylece, diğer sunucu kullanılamaz hale gelirse, DHCP sunucusunun istemcilerinin sorumluluğu üstlenmesini sağlar.
Resim-1
DHCP Server network ortamımızda kritik sunucu rollerinden biridir. DHCP tarafından atanan TCP/IP konfigürasyonu belirli bir süre kiralık olarak cihazlara atanmaktadır. Bu süre bittikten sonra cihaz tekrar istekte bulunarak yeniden TCP/IP konfigürasyonu almaktadır. Eğer DHCP servisinde sorun olursa bu işlem gerçekleştirilemediğinden ağ ortamındaki cihazlar TCP/IP konfigürasyonu alamayacaktır ve aksaklıklar yaşanacaktadır. Böyle bir riske karşı Windows Server 2022 üzerine kuracağımız DHCP Server Failover yapılandırması ile bu sorunların yaşanmasını engellemiş olacağız.
DHCP Server Failover yapı itibari ile iki şekilde çalışır. Birinci DHCP Server sunucusu ile ikinci DHCP Server sunucusunu Load balance(Yük Dengelemesi) ile Aktif-Aktif ya da ikinci DHCP Server Sunucusunu tamamen hot-standby yedekte bekleterek Aktif-Pasif olarak yapılandırabiliriz.
Kurulum ve yapılandırmaya geçmeden önce ortamımızda ki durumu hatırlayalım.
Birinci sunucum Windows Server 2022 işletim sistemine sahip WS22DC isminde ve 192.168.1.100/24 IP adresi ile yapılandırılmıştır. Üzerinde Active Directory Domain Services yapılandırılarak ferhatulker.com isminde bir domain ortamı kurularak ortamımızda Primary Domain Controller olarak görev yapmaktadır. Ayrıca ortamımızda birinci DHCP Server olarak bu sunucum görev yapacaktır.
İkinci sunucum ise Windows Server 2022 işletim sistemine sahip WS22ADC isminde ve 192.168.1.101/24 IP adresi ile yapılandırılmıştır. Üzerinde Active Directory Domain Services yapılandırılarak Additional Domain Controller olarak yapımızda görev yapmaktadır. İkinci DHCP Server sunucusu olarak bu sunucum görev yapacaktır.
WS22ADC ismindeki sunucumuz üzerinde DHCP Server rolünün kurulumuna başlıyoruz.
Server Manager konsolunu açıyoruz. Dashboard ekranında Add roles and Features‘a tıklıyoruz. Dilerseniz sağ üst köşedeki Manage menüsünden Add Roles and Features ile rol ekleme sihirbazını açabiliriz.
Resim-2
Before You Begin ekranında, sihirbazın kullanım amacı hakkında bilgi vermektedir.
- Administrator parolasının güçlü olması gerektiği
- TCP/IP ayarlarından IP adresinin statik olarak verilmesi gerektiği
- Windows güncelleştirmelerinin yapılmasının gerektiğine dair bilgi vermektedir.
Next ile devam ediyoruz.
Role-based or feature-based insallation : Roles (Rol) ve Features (Özellik) kurulum ve yapılandırmaları yapabileceğimiz seçenektir. Windows Server 2022 üzerinde bulunan ve ihtiyacımız olan Rolleri ve Özellikleri bu seçenek ile kurup yapılandırabiliriz.
Remote Desktop Services installation : Eski adıyla Terminal Service (TS) olarak bilinen ve Windows Server 2008 ile birlikte Remote Desktop Services (RDS) Uzak Masaüstü kurulumu ve yapılandırmasını bu seçenek ile yapabiliriz.
Biz DHCP Server Faiover rolünü kurup yapılandıracağımız için Role-based or features-based Installation seçeneğini seçip “Next” ile devam ediyoruz.
Resim-3
Biz sunucumuza DHCP Server Failover yapılandıracağız, adı, ip adresi ve sistem bilgisi bulunan sunucumuzu seçerek “Next” ile devam ediyoruz.
Resim-4
Select server roles ekranında DHCP Server rolünü işaretliyoruz.
Resim-5
DHCP Server rolünü seçtiğimizde Add Roles and Features Wizard ekranı geliyor karşımıza ve DHCP Server rolü ile birlikte kurulacak olan Remote Server Administration Tools altında bulunan Role Administration Tools‘un altında DHCP Server Tools Feature’ı belirtiyor. DHCP Server rolünün kurulumu ve yapılandırmasına devam etmek için Add Features deyip özellikleri kuruluma dahil ediyoruz.
Resim-6
DHCP Server rolü işaretlenmiş oldu, “Next” ile devam ediyoruz.
Resim-7
Select features ekranında DHCP Server ile birlikte kurulacak olan features’ları görüyoruz. DHCP Server Failover kurulumu için Failover Clustering features kurmaya gerek yoktur. DHCP Server Failover yapılandırması DHCP Server üzerinde yapılandırılmaktadır. DHCP Server kurulumu için herhangi bir features gerekli olmadığı için bu ekranda herhangi bir şeçim yapmıyoruz ve Next ile yapılandıramaya devam ediyoruz.
Resim-8
DHCP Server ekranında DHCP hakkında bilgiler verilmektedir. Next ile geçiyoruz.
Resim-9
Artık kurulum adımlarımızı tamamlamaya yaklaştık. Şimdiye kadar olan seçimlerimizin bir özeti karşımıza geldi. Bu ekranımızda aynı zamanda yapılan ayarları dışarı aktarma imkanına sahibiz. “Export Configuration settings” linkine tıklayarak ayarlarımızı dışarı aktabiliriz ancak şuan ihtiyacımız yok.
Resim-10
Confirm installation selections ekranında DHCP Server rolünün kurulumu tamamlandıktan sonra sunucunun gerekirse otomatik olarak restart olmasını isteyip istemediğimizi soruyor. Eğer istersek aşağıdaki gibi “Restart the destination server automatically if required” seçeneğini işaretleyip karşımıza gelen seçenekte Yes‘i seçmemiz gerekir.
Resim-11
Installation progress ekranında DHCP Server rolünün kurulumu gerçekleştiriliyor.
Resim-12
Resim-13
DHCP Server rolünün kurulumu tamamlandıktan sonra Complete DHCP configuration diyerek DHCP Server kullanıcı yapılandırmasını yapıyoruz eğer bu ekrandaki yapılandırmayı tamamlamazsanız Server Manager Dashboard ekranında sağ üst kısımda gelen bayrak simgesine tıklayınca açılan Task detaylarında Post-deployment Configuration ilişkin bir hata alabilirsiniz buradan da Complete DHCP configuration diyerek gerekli işlemi yapabilirsiniz.
Resim-14
Description ekranında DHCP yetkilendirmeleriyle ilgili bilgi vermektedir. Next ile devam ediyoruz.
Resim-15
Authorization ekranında DHCP Server için bir kullanıcı yetkilendirmemiz gerekecek. Biz administrator kullanıcısını yapacağımız için ilk seçenek olan “Use the following user’s credentials” seçeneğini seçip Commit butonuna basarak DHCP server yetkilendirmesini tamamlıyoruz.
Resim-16
Authorize işlemi tamamlandı.
Resim-17
Kurulum ve yetkilendirme işlemi tamamlandıktan sonra Windows Administrative Tools altında DHCP Manager’ı açıp yapılandırmayı başlatacağız.
Resim-18
DHCP Server konsolunu açıyor ve bu sunucu üzerinde herhangi bir Scope yapılandırması yapmıyoruz.
Resim-19
Burada “WS22DC” ismindeki sunucumuza geçip DHCP Server konsolunu açıyoruz ve IPv4 üzerinden sağ tuş “Configure Failover…” ile DHCP Server Failover yapılandırmasına başlıyoruz.
Resim-20
Introduction to DHCP Failover ekranı geliyor karşımıza, bu ekranda High Availability (Yüksek Erişilebilirlik) özelliğinin yapımızda bulunan hangi Scope (Havuz) yapısında yapılandıracağını seçmemizi istiyor. Select all butonu ile ortamımızda birden fazla Scope var ise bu yapılandırmaya dahil edebiliriz. Benim ortamımda sadece bir adet olduğu için Next ile devam ediyoruz.
Resim-21
Specify the partner server to use for failover ekranında Partner Server yani DHCP Server Failover yapısında hangi sunucu ile Load balance (Yük Dengelemesi) ile Aktif-Aktif ya da (Hot-Standby) yedekte bekleterek Aktif-Pasif olarak yapılandıracağımızı belirtmemiz gerekiyor bunun için Add Server‘a tıklıyoruz.
Resim-22
Add Server ekranında This authorized DHCP Server bölümünde ikinci sunucum otomatik olarak geldi. This authorized DHCP Server kısmını işaretleyip ikinci sunucumuzu seçip ilerleyeceğiz. Eğer sizin ekranınıza ikinci sunucunuz otomatik olarak gelmezse Browse kısmından aratarak ekleyebilirsiniz.
Resim-23
Partner Server olacak ikinci sunucum olan “WS22ADC” DHCP Server sunucumuzu yapılandırdıktan sonra Next ile devam ediyoruz.
Resim-24
Create a new failover relationship ekranı geliyor karşımıza, bu ekranda DHCP Failover yapılandırmasına devam ediyoruz.
Relationship Name : Yapılandırdığımız DHCP Failover Kümesine verilen tanımlayıcı isim.
Maximum Client Lead Time (MCLT) : Bir DHCP istemcisinin kira süresine ek olarak tanımlanan süredir. Bu durumda DHCP üzerinde örneğin 8 saat kiralama süresi ayarlandıysa, Maximum client lead time (MCLT) değeri de 1 saat ise, kira süresi toplamda 9 saat olacaktır. Bu Maximum client lead time (MCLT) değeri ikinci sunucuya gönderilerek kira sürelerine ilave edilmesi sağlanmış olur. Normalde RFC 2131 standartlarına göre DHCP Failover konfigürasyonunda ana DHCP sunucu bir istemciye kiraladığı ip adresine DHCPACK mesajı ile onay vermesi için kiralamaya ait kayıtların her iki DHCP sunucuya da kaydedilmesi gerekir. Böyle bir çalışma şekli DHCP performansını yavaşlatacağı için, birincil DHCP sunucu istemciye ip adresini verir ve DHCPACK ile de onaylar ve sonrasında bir replikasyon güncelleme paketi ile bu değişikliği replikasyon partneri olan ikinci DHCP sunucuya gönderir. Eğer birincil DHCP sunucu ile Failover Partner’ı olan ikinci sunucu arasındaki iletişim koparsa bu durumda burada belirtilen Maximum client lead time (MCLT) süresi kadar süreyi kira sonuna ilave eder.
Mode bölümünde;
- Load Balance Mod : İki DHCP sunucuyu yük paylaşım modunda yapılandırmayı sağlar. DHCP sunucular birbiri ile Aktif-Aktif olarak çalışırlar. Load Balance Percentage ile DHCP sunucuların adres dağıtım yüzdesi ya da bir başka ifadeyle sunucuya düşen yük yüzde dilimi belirlenir.
- Hot Standby Mod : DHCP sunuculardan birinin aktif hizmet verdiği, ikinci sunucunun da pasif modda yedek olarak beklediği yapılandırma modudur. DHCP sunucular Aktif-Pasif olarak çalışırlar.
State Switchover Interval : DHCP sunucusunu ağ bağlantısı kesildiği zaman durumunun down olarak diğer sunucuya ilettiği zaman aralığının belirlendiği kısımdır. Şayet işaretli değilse yönetici tarafından DHCP Server konsolu ya da PowerShell ile bu bildirimin elle yapılması gerekmektedir.
Enable Message Authentication : Sunuculara arası failover replikasyonunu doğrulamak amacıyla kullanılır.
Shared Secret : Sunucular arası failover bağlantısı replikasyonun buraya yazılan şifre ile yapmasını sağlar.
Resim-25
Create a new failover relationship ekranında DHCP Failover yapılandırmamızı tamamladıktan sonra Next ile devam ediyoruz.
Resim-26
Bu ekranda DHCP Failover için yapılandırdığımız tüm ayarları görüyoruz. Finish ile yapılandırmış olduğumuz DHCP Failover’ı başlatarak iki sunucu arasındaki replikasyonu başlatmış oluyoruz.
Resim-27
Progress of failover configuration ekranında yapılandırmaların Successful (Başarılı) olarak tamamlandığını görüyoruz. Close ile DHCP Failover Wizard ekranını kapatıyoruz.
Resim-28
DHCP konsolunu açtığımızda “Failover Relationship” bölümünde yapımızın geldiğini görüyoruz.
Resim-29
“WS22ADC” ismindeki sunucumuz üzerinde DHCP konsolunu açtığımızda buraya da “Failover Relationship” bölümünde yapımızın geldiğini görüyoruz.
Resim-30
WS22DC ismindeki sunucumuz üzerinde DHCP konsolununda “Replicate Failover Scopes…” seçeneği ile sunucularımız arasında replikasyonu kontrol ediyoruz.
Resim-31
OK ile replikasyonu başlatıyoruz.
Resim-32
Failover Scope Configuration Replication ekranında Scope replikasyonun başarılı bir şekilde gerçekleştiğini görüyoruz.
Resim-33
Umarım faydalı olmuştur. Diğer yazılarımızda görüşmek dileğiyle…
Bu konuyla ilgili sorularınızı alt kısımda bulunan yorumlar alanını kullanarak sorabilirsiniz.
Referanslar
TAGs:DHCP, DHCP configuration, DHCP Kurulumu, Dynamic Host Configuration Protocol, Dynamic Host Configuration Protocol configuration, Dynamic Host Configuration Protocol Setup and configuration, GUI configuration, Microsoft, Windows Server 2022, Windows Server 2022 DHCP, Windows Server 2022 DHCP Kurulumu ve Yapılandırılması, Windows Server 2022 DHCP Failover Yapılandırılması, DHCP Failover, DHCP Failover Yapılandırılması, Dynamic Host Configuration Protocol Failover Configuration, Dynamic Host Configuration Protocol Failover
