Bugün biraz 4G üzerine bahsetmek istiyorum. Daha da özele girecek olursak WiMax ve LTE teknolojileri hakkında yazacağım. Sonra da WiMax’in nerelere kaybolduğuna değineceğim.
WiMax en sade tabiriyle güçlendirilmiş Wi-Fi olarak tanımlanabilir. 2001 yılında IEEE 802.16 standardı olmaya layık görülen WiMax teknolojisinin en büyük özelliği tek bir anten ile 75 kilometre çapındaki bir alana yayın yapabiliyor olması ve bunu yaparken 30-40 Megabit/s hızlara ulaşabiliyor olmasıydı. Bu ne demek oluyor? Tıpkı baz istasyonları gibi görünen birkaç tane WiMax anteniyle bütün bir şehrin her noktasından yüksek hızlı, kablosuz internet erişimine sahip olacaksınız demek. Ya da demekti. 4G’nin alt yapısını oluşturabilecek aday teknolojilerden biri olan WiMax konumunu kaybetmiş durumda. 2012 yılına kadar geliştirilen WiMax en son WiMax 2 sürümüyle (802.16m) 360 Mbit/s hızlara ulaşmıştı (Tabi ki kullanıcı sayısı arttıkça bu bant genişliği de azalacağından kullanıcı sayısına göre ortalama 3-4 Mbps tahmini hızlar verilirken fiziksel maksimum hız sınırı olarak 72 Mbps olarak gösteriliyor). Fakat görünen o ki bunlar yeterli olmadı.
WiMax’in ana destekçisi olan Sprint de son olarak bu teknolojiye olan desteğini çekti. Beklenen o ki bundan sonra WiMax büyümeyi kesecek ve zamanla yavaşça ölecek. Peki WiMax neden kayboldu? Bu kadar gelecek vaat eden bir teknoloji neden rafa kaldırılıyor? Soru “Neden kayboldu ?” yerine “Neye karşı kaybetti ?” diye sorulsa çok daha iyi olacaktır. 4G altyapısının diğer adayı olan LTE, yani Long Term Evolution, WiMax teknolojisinin en büyük rakibiydi. Biraz LTE’den bahsedelim.
LTE bakıldığında WiMax ile aynı altyapıyı kullanmasına karşılık WiMax 2’nin 360 Mbps hız ve 75 km menziline karşılık, 300 Mbps ve yaklaşık 100 km menzille cevap veriyor. Benzer altyapıyı kullanmalarına rağmen aralarındaki büyük denilebilecek teknik fark WiMax’in Time Division Multiplexing kullanmasına karşılık, LTE teknolojisi Frequency Division Multiplexing kullanması.
Peki bu kadar benzer ve yakın iki sistem arasından neden LTE seçildi ? Ana gösterilen sebep, WiMax sisteminin kurulum maliyeti daha uygun olmasına rağmen tüm alt yapı değiştirildiğinde geçiş maliyetinin LTE’de, WiMax’e göre daha uygun olması. Tabi bunun yanında birçok şirketler arası anlaşma ve politikanın da bu gidişata yön verdiği söylenebilir. Ayrıca bunlara az sayıdaki son kullanıcı tarafından gelen kalite şikayetleri de eklenince LTE’nin zaferi kesinleşmiş oldu.
Peki WiMax’e ne olacak? WiMax hala kolay ve uygun maliyetli kurulumu açısından bir tercih olarak devam ediyor. Felaket bölgelerinde veya gereken başka noktalarda hızlı ve geçici bir altyapı kurulmak istendiğinde WiMax hala gerçeli tercih olarak kullanılıyor. Örneğin Endonezya’daki 2004 tsunamisinden sonra da bölgedeki iletişime yardımcı olması için WiMax teknolojisinden yararlanılmıştı. Bunun yanısıra hala Amerika başta olmak üzere dünyanın pek çok yerinde kurulu ve çalışmakta olan WiMax alt yapısı mevcut fakat desteklerin kesilmesiyle bunların gelişimi durmuş durumda. Büyümenin durması da bir süre sonra ortadan kalkacağı anlamına geliyor. Şu anda mevcut WiMax altyapıları da zamanla LTE yapısına geçirilecek ve LTE, 4G’nin resmi altyapısı olacak gibi görünüyor.
Bu konuyla ilgili sorularınızı alt kısımda bulunan yorumlar alanını kullanarak sorabilirsiniz.
Referanslar